Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх зарлиг гарган, төрийн дээд шагнал “Чингис хаан” тэргүүн зэргийн одонг БНСУ-ын иргэн, НҮБ-ын найм дахь Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Бан Ги Мүн-д хүртээхээр боллоо.
Бан Ги Мүн Монгол, Солонгосын харилцаа, хамтын ажиллагаа “Стратегийн түншлэл”-ийн түвшинд гүнзгийрэн хөгжих үндэс суурийг тавьж, хамтын ажиллагааг баяжуулан хөгжүүлэхэд онцгой хувь нэмэр оруулжээ.
НҮБ-ын ирээдүйн Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Бан Ги Мүн 2004-2006 онд улсынхаа Гадаад хэрэг, худалдааны сайдаар ажиллаж байлаа. Чухам энэ үедээ буюу 2006 онд Ерөнхийлөгч Ну Мү Хён Монгол Улсад төрийн айлчлал хийхэд ачааны хүндийг үүрч гарсан байна.
Энэ айлчлалаар 1999 онд тунхагласан Монгол Улс, БНСУ-ын “бие биеэ нөхсөн хамтын ажиллагааны зарчим”-д тулгуурласан харилцааг “Сайн хөршийн, найрамдал, хамтын ажиллагааны түншлэл” болгон шат ахиулан хөгжүүлэхээр тохиролцсон түүхтэй. Мөн хоёр улс мэдээлэл, харилцаа холбоо, эрчим хүч, барилга, зам, тээврийн салбарт идэвхтэй хамтарч, яам, байгууллага хоорондын харилцаа холбоо ч бэхэжсэн юм. Тухайн үед байгуулсан “Нийгмийн хамгааллын тухай хэлэлцээр”-ийн дагуу хоёр улсад оршин суугаа монгол, солонгос иргэд эрх ашгаа хамгаалуулж, иргэдийн солилцоо ч жилээс жилд эрчимжсээр байна.
Бан Ги Мүн НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргаар ажиллаж байхдаа 2009 онд анх удаа Монгол Улсад албан ёсны айлчлал хийсэн.
Энэ айлчлал Монгол Улс, НҮБ-ын хамтын ажиллагааг шинэ шатанд гаргаж, НҮБ бол Монгол Улсын тусгаар тогтнолын баталгаа болохыг дэлхий дахинд нотлон харуулсан. Мөн ардчилсан тогтолцоо, зах зээлийн эдийн засагт амжилттай шилжсэн манай улсын туршлага, Мянганы хөгжлийн зорилтуудад суурилсан Үндэсний хөгжлийн цогц бодлогоо хэрхэн хэрэгжүүлж байгаа болон НҮБ-ын энхийг сахиулах ажиллагаанд манай улсын оруулж байгаа хувь нэмрийг дэлхийд дахин таниулсан түүхтэй.
Хүнсний хангамжийг сайжруулах, санхүүгийн хямралыг даван туулах, төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийг хөгжүүлэх Монгол, НҮБ-ын хамтын ажиллагааг улам эрчимжүүлсэн юм.
Бан Ги Мүн тухайн үедээ “Монгол Улс нь ардчилсан тогтолцоо, зах зээлийн эдийн засагт амжилттай шилжсэн, Мянганы хөгжлийн зорилтуудад суурилсан Үндэсний хөгжлийн цогц бодлого боловсруулан хэрэгжүүлж буй үлгэр жишээ цөөхөн орны нэг” гэж мэдэгдэж байлаа. Манай улс Мянганы хөгжлийн зорилтуудын дийлэнхийн амжилттай хэрэгжүүлсэн. Найман зорилгоос гадна Хүний эрхийг баталгаажуулах, ардчилсан засаглалыг хөгжүүлэх тухай 9 дүгээр зорилгыг нэмж батлан хэрэгжүүлээд байна.
“Уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицохуй” сэдвээр лекц уншиж, уур амьсгалын өөрчлөлтийн сөрөг үр дагаврыг багасгах, шинэ нөхцөл байдалд дасан зохицох чиглэлээр НҮБ-тай хамтын ажиллагаагаа эрчимжүүлсэн. Энхийг сахиулах ажиллагаанд хувь нэмрээ оруулж байгаа манай улс, хүлээсэн үүргээ нэр төртэй, сахилга баттай гүйцэтгэж буй цэнхэр дуулгатнуудад НҮБ бүх талын дэмжлэг үзүүлэхээ нотолсон. Манай улс НҮБ-д элссэний 50 жилийн ойг тохиолдуулан илгээсэн мэндчилгээндээ, “Монгол Улс ямагт НҮБ-ын идэвхтэй гишүүн байсаар ирсэн. Олон улсын 140 гэрээ, конвецид нэгдэн орж, уур амьсгалын өөрчлөлт, цөлжилтийн эсрэг идэвхтэй ажиллаж байна. Нутаг дэвсгэрээ цөмийн зэвсэггүй бүс болгон зарлаж, жил бүр зэвсэг хураах долоон хоногийг тэмдэглэн өнгөрүүлэхэд шийдвэрлэх үүрэг гүйцэтгэдэг. Дэлхий дахины энх тайван, аюулгүй байдлын төлөө оруулж байгаа хувь нэмрийг өндөр үнэлж байна. Монгол Улс ардчилсан нийгэмд энх тайван замаар дэвшин орсонд бид бахархдаг” гэж онцолж байлаа.
Улаанбаатар хот дахь “Далайд гарцгүй хөгжиж буй орнуудын олон улсын судалгааны төв”-ийг нээж, Монгол Улс далайд гарцгүй орнуудад тулгарч буй бэрхшээлийг шийдвэрлэх талаар олон улсын хамтын нийгэмлэгт манлайлах үүрэгтэй оролцох үндэс суурийг тавьсан. Энэ төвийг НҮБ, системийн байгууллагууд бүх талаар дэмжихээ мэдэгдсэн гээд айлчлалын үр дүнг тоочвол олон зүйл бий.
Бан Ги Мүн-ий тэргүүлдэг төрийн бус байгууллагууд уур амьсгалын өөрчлөлт, цөлжилт, сэргээгдэх эрчим хүч зэрэг чиглэлээр манай улсад хэрэгжүүлдэг төсөл, хөтөлбөрүүдийг санхүүжүүлж, хамтран ажиллаж байна.
“Илүү сайхан ирээдүйн төлөөх Бан Ги Мүн” сан нь АНУ-ын Стэнфорд их сургуультай хамтран Улаанбаатар хотод 2003, 2004 онд “Алтай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ”-г зохион байгуулж, Тогтвортой хөгжлийн зорилтод хүрэх, олон улсын хамтын нийгэмлэгийн үйл хэрэгт хувь нэмэр оруулахын төлөөх манай хүч чармайлтыг идэвхтэй дэмжиж ирсэн юм.
Мөн “Азийн төлөөх Боао форум”-ын тэргүүний хувиар 2019 онд Улаанбаатар хотноо болсон Боао форумын бага хуралд оролцсон бол түүний сан “Солонгос, Монголын ирээдүйн стратеги” форумыг 2023 онд Сөүл хотноо, 2024 онд Улаанбаатар хотноо зохион байгуулахад дэмжиж оролцжээ.