ХУРААХ

ҮЙЛ ЯВДЛЫН ТОВЧООН

Монгол Улсын нийт хүн ам

Ц.Дэлгэрмаа: Агаарын бохирдлын түвшин өмнөх жилийнхтэй ойролцоо байгаа

Б.БУНДХОРОЛ (сэтгүүлч)
2018-12-19

Энэ жилийн хувьд Агаарын чанарын индексийг байх ёстой түвшингээс нь багасган мэдээллэж байна гэсэн хардалт иргэдийн дунд байгаа билээ. Энэ талаар Цаг уур орчны шинжилгээний газрын Орчны шинжилгээний хэлтсийн агаар, орчны бохирдлын эх үүсвэр хариуцсан мэргэжилтэн Ц.Дэлгэрмаагаас тодрууллаа.

-Энэ жилийн хувьд өмнөх онуудаас их агаарын бохирдолтой байхад танай байгууллага агаарын чана­рын индексийн мэдээл­лийг багасгаж мэдээлж байна гэсэн гомдол их бий. Энэ хэр үндэслэлтэй вэ?
-Агаар дахь бохирдуулах бодисын хүний эрүүл мэндэд үзүү­лэх сөрөг нөлөөллийг то­дор­хойлох, агаарын бо­хирд­лоос өөрийгөө болон бус­дыг хамгаалах талаар олон нийтэд эрүүл мэндийн зөвлө­гөө өгөх, агаарын бохирдлоос сэргийлэх арга хэмжээг тө­лөв­лөх хэрэгжүүлэх зорил­го­ор индексийн мэдээллийг гаргадаг. Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллага хүний эрүүл мэндэд үзүүлэх нөлөөллийг 1987 онд судалж, индексээр үнэлэх аргачлал гаргасан. Манай улс 2011 оноос хойш агаарын чанарын индексийг үнэлж, мэдээлэх журмыг гарган, хэрэгжүүлж байгаа. 2011 оноос хойш хэрэглэж байсан индексийн аргачлал шууд агаарын чанарын тухайн үеийн бодисуудын агууламжийг стандарт утгатай нь харьцуулаад гаргадаг байсан юм. Харин энэ жил олон улсад хэрэглэгддэг хүний эрүүл мэндэд нөлөөлөх нөлөөллөөр нь тогтоож гаргасан шинэ аргачлалаар Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайдын тушаалаар шинэчилсэн журам баталж, мөрдөж байгаа. Аргачлал өөрчлөгдсөн учраас урьд жилийн мэдээллээс өөр гарч байгаа юм.

-Та шинэ аргачлалыг олон улсад хэрэглэгддэг ар­гач­лал гэж хэллээ. Жи­шээл­бэл энэ аргачлалыг дэлхийн ямар ямар улсууд хэрэглэдэг юм бэ?
-АНУ, БНХАУ гэх мэт олонхи өндөр хөгжилтэй орнууд хүний эрүүл мэндэд тулгуурласан аргачлалыг хэрэглэдэг.

-Тэгвэл яагаад олон улсын хотуудын агаарын чанарыг мэдээллэдэг ца­хим хуудас, танайхаас гаргаж буй мэдээллийг нийтэлдэг цахим хуудас хоёрын мэдээлэл нийлэх­гүй зөрөөд байгаа юм бэ. Олон улсын цахим хуудаст танайхаас гаргаж буй мэ­дээл­лээс хэд дахин их агаа­рын бохирдолтой байгаа­гаар мэдээллэж байгаа?
-Бидний хийж буй аргачлал бол яг адилхан. Тэгэхдээ стандартууд нь улс орон бүрт өөр байдаг. Манай стандарт өөр, олон улсад хэрэглэгдэж буй стандарт өөр. Тийм болохоор аргачлал нь яг адил байсан ч үр дүн, утга нь зөрүүтэй гарч байгаа юм. Бидний өмнө нь хэрэглэдэг байсан аргачлал болохоор хялбархан, агаарт байгаа агууламжийн утгыг стандарттай харьцуулаад индекс  гээд гаргадаг байсан. Энэ олон улсын жишиг болохоор хүний эрүүл мэндэд маш олон судалгаа үндэслэл хийгээд тогтоосон аргачлал юм.

-Агаарын чанарын ин­декс өөрчлөгдсөнөөс шалт­гаа­лан энэ жилийн хувьд урьд жилүүдийнхээс индек­сийн тоон илэрхийлэмж ба­гассан юм байж. Тэгвэл хэрэв урьд хэрэглэж байсан агаарын чанарын ин­дексээр тооцвол Улаан­баатар хотын агаарын ча­нар энэ жилийн хувьд сайжирсан уу?
-Манайхаас гаргадаг агаарын чанарын мэдээнүүд индексээр мэдээлэгдэхээс гадна долоо хоног, сар, хүйтний улирлын гэж мэдээллэдэг. Мөн өмнөх жилтэй харьцуулсан мэдээ зэрэг ч гардаг. Энэ бүх мэдээллүүд манай цахим хуудаст байршсан байдаг. Тэр мэдээнүүдээс үзвэл энэ жилийн агаарын чанар  өмнөх жилийн агаарын бохирдлын түвшинтэй ойролцоо байгаа. Мэдээж зарим үзүүлэлтүүд буурсан зарим нь ихэссэн төлөвтэй байна.