ГХЯ-ны Консулын газраас гадаад паспортын сунгалттай холбоотой асуудлаар сэрэмжлүүлэг гаргасан. Энэ талаар Гадаад харилцааны яамны Консулын газрын дэд захирал Л.Мөнхтүшигээс тодрууллаа.
-Танайхаас сунгалттай паспортаар гадаадад зорчихгүй байхыг анхааруулсан. Энэ талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгөхгүй юу?
-Гадаад харилцааны яамны Консулын газраас сунгалт хийсэн гадаад паспортоор гадаадад зорчих иргэдэд зориулж энэ сарын 14-нд сэрэмжлүүлэг гаргасан. Гэхдээ энэ сэрэмжлүүлэгтэй холбоотой ташаа ойлголт иргэдийн дунд гарсан байна. Тодруулбал, саяхан БНКУ руу гадаад паспортын сунгалт хийсэн иргэд очиход хилээр нэвтрүүлээгүй буцаасан асуудал гарсан. Энэ талаар БНКУ-ын хилийн байгууллагуудаас тодруулахад сунгалт хийсэн буюу паспортын арын хуудсанд сунгалттай хугацааг нь сунгасан паспортаар нэвтрүүлэхгүй гэдгийг албан ёсоор мэдэгдсэн. Үүний дагуу Казахстан улс руу зорчиж буй иргэдийг сунгалттай паспортаар зорчихгүй байхыг анхааруулсан зөвлөмж байсан юм.
-Тэгэхээр бусад улс руу сунгалттай паспортаар зорчиж болно гэсэн үг үү?
-НҮБ-ын харьяа Олон улсын иргэний нисэхийн байгууллага гэж байдаг. Энэхүү байгууллага нь дэлхийн улс орнуудын хооронд мөрдөж байгаа паспорт, гадаад улсын визэд тавигдах стандартыг зөвлөмж болгож баталдаг байгууллага. Уг байгууллагаас 2005 онд машинаар уншигддаггүй паспортыг 2015 он гэхэд хэрэглээнээс хална гэсэн зөвлөмж гаргаж байсан. Энэ нь ямар учиртай вэ гэхээр паспортын эхний хуудас буюу зурагтай хуудасны доод хэсгийг машинаар уншигддаг хэсэг гэж нэрлэдэг. Харин түүний арын хуудаст паспортын хүчинтэй хугацааг ямар нэгэн байдлаар буюу гар аргаар хугацааг нь сунгаад тамга дардаг. Ийм байдлаар сунгасан паспортыг улс орнууд хэрэглээнээс хална гэсэн үүрэг амлалтууд өгсөн байдаг. Энэхүү үүрэг амлалтаа хэрэгжүүлж байгаа улс орнуудын тоо өдөр ирэх тусам нэмэгдэж байна гэсэн үг.
-Сунгалттай паспортаар үйлчлэхгүй гэсэн хэчнээн улс байгаа вэ?
-Өнөөдрийн байдлаар бидэнд Казахстан, Энэтхэг, Израиль, Өмнөд Африк зэрэг улс сунгалттай паспорттай иргэдийг хилээрээ нэвтрүүлэхгүй гэдгээ мэдэгдсэн. Цаашдаа олон улсын стандартыг хэрэгжүүлээд явах орнуудын тоо нэмэгдэнэ. Тиймээс урьдчилан сэргийлэх үүднээс иргэдэд сэрэмжлүүлэг хүргэж байгаа юм. Түүнээс биш гадаад паспортаа сунгуулсан иргэд гадаад руу явж болохгүй гэсэн асуудал байхгүй. Манай улсын хөрш зэргэлдээ орнууд, Европын, Азийн орнууд мөн БНСУ, Япон, ОХУ, БНХАУ гэх мэт орнуудад сунгалттай гадаад паспортаар зорчиход ямар нэг асуудал байхгүй.
-Дээр дурдсан дөрвөн улсаас бусад газар руу сунгалттай паспортаар үйлчлүүлж болох юм байна. Тэгэхээр паспортаа сунгуулсан иргэд хугацааг нь дуустал ашиглаж болно гэсэн үг үү?
-Энэ оны нэгдүгээр сарын 01-нээс олон улсын төвшинд мөрдөгдөж байгаа стандартыг мөрдөх зорилгоор Монгол Улсын Засгийн газраас гадаад паспортын сунгалтыг хийхгүй гэдэг шийдвэрийг гаргасан. Тус шийдвэр гарсантай холбогдуулан гадаад паспортыг шууд таван жилээр олгодог болсон. Паспорт нь сунгалттай иргэд сунгалтынхаа хугацааг дуустал хэрэглээд явж болно. Харин дээр дурьдсан орнуудад сунгалттай паспортаар зорчиж болохгүй гэдгийг анхааруулмаар байна.