Сүүлийн жилүүдэд цусны эмгэг, цусны хавдар өвчний тоо нэмэгдэж, үүнтэй холбоотойгоор цус цусан бүтээгдэхүүний хэрэгцээ өссөөр байгаа юм. Энэ өвчний талаар Улсын нэгдүгээр төв эмнэлгийн Цусны эмгэг судлал, чөмөг шилжүүлэн суулгах төвийн их эмч, АУ-ны доктор Б.Хишигжаргалаас тодрууллаа. 

-Сүүлийн жилүүдэд цус­ны өвчлөл нэмэгдэж байна гэдэг. Шалтгаан нь юу байна вэ?

-Өвчлөл сүүлийн жилүүдэд огцом ихсэж байна. Энэ нь манай төвөөс хийсэн судал­гаа болон бусад судал­гаагаар ч батлагддаг. Сүү­лийн жилүүдэд цусны хав­дар оношлогдохгүй өдөр ма­най төвд байхаа больсон гэ­хэд болно. Үүнийг хоёр шалт­гаан­тай гэж үздэг. Нэгдүгээрт, бидний оношилгоо сай­жир­сан­тай холбоотойгоор өм­нө нь оношилж чаддаггүй бай­сан эмгэгүүдийг илрүүлэх бол­сон. Хоёрдугаарт, хүнсний аюулгүй байдал, агаарын бохирдол зэрэг олон хүчин зүйлээс шалтгаалж байна. Манай орны хувьд агаарын бохирдол цусны олон төр­лийн эмгэгийн шалтгаан болж байна гэж үзэж байгаа. Агаа­рын бохирдлоор дамжин эл­дэв бактериуд цусанд ордог. Энэ нь цусны янз бүрийн эмгэгүүдийг үүсгээд байгаа юм. Гэхдэээ хөдөө орон нутагт, бүр мал дээр байгаа хүмүүс ч цусны хавдраар өвчилдөг. Олон улсын жишээ­нээс харахад хаана химийн үйлдвэр, химийн бодис илүү хэрэглэж байна, цусны  өвчний тохиолдол их байдаг.

-Ямар, ямар эмчилгээг хийж байна вэ?

-Цусны хавдартай, цус гоо­жимтгой, цус багадалт­тай хүмүүст хийж буй гол эмчил­гээ­ний нэг нь цус цусан бүтээг­дэхүүн. Байн­гын сэлбэлт хийдэг. Амбу­ла­то­риор ч цус цусан бүтээгдэхүүн сэлбэдэг.

-Иргэд урьдчилан сэр­гий­лэх үзлэгт хам­рагд­даг­­гүй­гээс ихэнх өвчин сүү­­лийн шатандаа онош­лог­­дож байна гэдэг. Танай төвд хандаж буй өвчтөнүүд ямар үе шатандаа онош­лог­дож байна вэ?

-Урьдчилан сэргийлэх шин­жилгээнд хамрагддаггүй гэхэд болно. Анхны шинж тэмдэг илрэхэд төдийлөн тоохгүй, эмчийн зааваргүй эм хэрэглэдэг нь хүндрүүлэх нөхцөл болдог. Манайд оношлуулж буй өвчтөнүүдийн дийлэнх нь хожуу буюу төгсгөлийн шатандаа эмнэл­гийн байгууллагад ханддаг. Тухайн үед цус цусан бүтээг­дэхүүний хэрэгцээ өндөр, үр дүн бага байдаг. Тиймээс иргэд  ямар нэг зовиур, шинж тэмдэг илэрсэн тохиолдолд эмчид хандаж, байх хэрэгтэй.

-Цусны эмгэгийн үед ямар шинж тэмдэг илэрдэг юм бол?

-Хамгийн эхний шинж тэм­дэг нь ямар ч шалтгаан­гүй­гээр ядарч сульдах, анхаарал сулардаг. Мөн цус багадах цусны эмгэг байж болох өндөр магадлалтай байдаг. Цус багадсан үед арьс салст гэмтэх, чих шуугиж, зүрх дэлсэх, хамраас цус гоожимтгой болох, биеэр хөх толбо, цусархаг тууралт гарах, тунгалгийн булчирхай томрох зэрэг шинж тэмдэг илэрнэ. Ийм шинж тэмдэг илэрч байвал яаралтай цусны нарийн мэргэжлийн эмчид хандах ёстой.

-Насны хувьд хэдээс хэдэн настай иргэд цусны өвчнөөр ихэвчлэн өвдөж байна вэ? 

-Хөдөлмөрийн насны хү­мүүсийн дунд өвчлөл нэмэг­дэж байна. Ялангуяа цусны цочмог явцтай хавдар, цус төлжилгүйдлийн цус багадалт зэрэг эмгэг 20-40 насны хүмүүст илүү тохиолдож байна. Гэхдээ ахимаг насны­хан ч цусны эмгэгээр өвдөх нь элбэгшиж байгаа.