Нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийн лавлагааг гэрээсээ авах боломжтой болсон бөгөөд өөрийн даатгал төлөлтийн явц зэрэг бусад олон мэдээллийг гар утсаараа хянах боломжтой болжээ. Энэ талаар НДЕГ-ын Хэвлэл, мэдээлэл, олон нийттэй харилцах асуудал хариуцсан мэргэжилтэн Э.Баасанжалбаас тодрууллаа. 

-Нийгмийн даатгалын лавлагааг гэрээсээ авах боломжтой болсон гэх мэдээлэл байна. Энэ талаар мэдээлэл өгөөч? 

-Нийгмийн даатгалын шимт­гэл төлөлтийн тодор­хой­лолт буюу лавлагаа нь тухайн иргэн болон ажил олгогчийн санхүүгийн чадамжийг нь илтгэдэг гол баримт юм. Арилжааны банк, элчин сайдын яамд, хууль хяналтын байгууллагууд иргэний нийг­мийн даатгалын шимтгэл төлөл­тийн тодорхойлолтыг шаарддаг. Зөвхөн 2018 онд ТҮЦ машинаас нийгмийн даат­галын шимтгэл төлөл­тийн лавлагаа авахаар 1.9 сая хүн хандалт хийсэн байдаг. Эдгээрийн 300 гаруй мянган даатгал төлөгч лавлагаа буюу тодорхойлолт авсан байдаг. Өмнө иргэд энэ тодорхойлолтыг НДЕГ-ын нэг цэгийн үйлчилгээнээс цаасан хэлбэрээр авдаг байсан. Энэ нь нэг хонож гардаг байсан иргэдэд чирэгдэл учруулж байсан юм. Тиймээс НДЕГ-ын даргын тушаалаар тодорхойлолт гаргах хугацааг хоёр цаг болгож өөрчилсөн боловч иргэдийн чирэгдэл багасаагүй. ТҮЦ машинаас тодорхойлолт авахад иргэний цахим үнэмлэх шаарддаг бөгөөд иргэний үнэмлэхээ гээгдүүлсэн болон гэмтээсэн иргэд авах боломжгүй байсан юм. Тиймээс НДЕГ-аас 2018 оныг цахим үйлчилгээг хөгжүүлэх жил болгон зарлаж, үүнийхээ хүрээнд лавлагааг хэрхэн хялбар аргаар иргэдэд хүргэх боломж байна вэ гэдгийг судалсан. Ингээд нийгмийн даатгалын цогц мэдээлэл бүхий гар утасны аппликейшнийг хэрэглээнд нэвтрүүлээд байна. Энэ аппликейшнээс иргэд 2006 оноос хойшхи шимтгэл төлөлтийн лавлагааг он, сараар нь харах боломжтой. Харин даатгуулагчид зориул­сан вэбийг мөн хэрэглээнд нэвтрүүлсэн. Энэ вэбээс шимтгэл төлөлтийн мэдээл­лийг харахаас гадна интер­нет­тэй дурын газраас шимт­гэл төлөлтийн лавлагааг хэл­вэл авах боломжтой юм. Үүнээс гадна тэтгэвэр, тэт­гэмж, төлбөр зардалтай хол­боо­той бүх мэдээллийг хянах боломжтой.  

-Вэб хуудас болон аппликейшн ашиглан гар­гаж авсан лавлагааг лавлагаа шаардаж байгаа байгууллагууд хүлээж авах уу. Энэ талаар бусад бай­гууллагуудад мэдэгдсэн үү? 

-Вэб хуудас болон гар утасны аппликейшн ашиг­лан авч байгаа шимтгэл төлөл­тийн лавлагааны дор QR код байршуулсан. Лав­ла­гаа бүрийн код дахин дав­таг­дашгүй байдаг. Энэ кодыг НДЕГ-ын шимтгэл төлөлтийн тодорхойлолтыг шалгах вэб программаар шалгах боломжтой. Уг программд лавлагааны QR кодыг оруулж, тухайн даатгуулагчийн шимт­гэл төлөлтийн лавлагаа нь уг иргэний хэвлээд очсон лавлагаатай таарч байна уу гэдгийг шалгах боломжтой. Тиймээс лавлагаа, мэдээл­лийг хуурамчаар үйлдэх боломжгүй болно гэсэн үг. 

-Иргэний санхүүгийн нууцыг алдагдуулахгүй байх, аюулгүй байдлыг хан­гах талаар хэр найдвартай вэ. Иргэдийн санхүүгийн байдлыг гуравдагч этгээд шууд харах боломжтой гэж ойлголоо?

-Тухайн иргэн тодорхой зорилгоор гуравдагч байгуул­лагад хандан, нийгмийн даат­галын шимтгэл төлөл­тийн тодорхойлолт шаардлагатай болсон тохиолдолд шалгаж байгаа гуравдагч этгээдэд иргэний зөвхөн тухайн оных нь мэдээлэл л харагдах юм. Хэвлээд очсон лавлагааны QR кодыг оруулахад зөвхөн тэр лавлагааны мэдээлэл л харагдана гэсэн үг. Түүнээс биш бусад мэдээлэл харагдахгүй. Түүнээс гадна гар утасны аппликейшнд баталгаажуулахдаа заавал нийгмийн даатгалын хэлтэст очиж, нэвтрэх нэр болон нууц үг авах учраас зөвхөн та л өөрийн мэдэх нууц үгээрээ нэвтэрч мэдээллээ харах юм. Гэхдээ иргэдээс баталгаажуулалтыг яагаад и-мэйл хаяг болон гар утсаар явуулчихаж болохгүй байна вэ гэх хүсэлтийг ирүүлж байгаа. Мэдээж бид чирэгдэлгүй үйлчлэхийн тулд ийм байдлаар зохицуулж болох боловч хувь хүний цалин хөлсний мэдээлэл гэдэг тухайн иргэний санхүүгийн нууцтай холбоотой асуудал учраас иргэний гар утас, и-мэйл хаягийг эзэмшиж байгаа хэн ч тухайн иргэний өмнөөс мэдээллийг нь авах боломжтой болох аюултай. Тиймээс иргэдийг өөрт ойр байрлах нийгмийн даатгалын хэлтэст очоод аппликейшнээ идэвхжүүлэхийг шаардаж байгаа юм.  

-Вэб хуудсанд нэвт­рэ­хэд нийгмийн даат­га­лын хэлтэст очиж батал­гаа­жуулах шаардлагатай юу? 

-Вэб хуудсанд гурван замаар нэвтрэх боломжтой. Нэгдүгээрт гар утасны аппликейшнд нэвтрэх кодоо авсан бол тухайн кодоор нэвтэрч болно. Хоёрдугаарт, иргэн өөрийн тоон гарын үсгээрээ нэвтэрч болно. Дараагийн боломж нь үүрэн телефоны операторт бүртгэлтэй бол гар утсаараа код авч, тухайн кодоор нэг удаа нэвтрэх боломжтой.