Томуу, томуу төст өвчний дэгдэлт ихэссэнтэй холбоотойгоор уг өвчний талаар ЭХЭМҮТ-ийн Хүүхдийн тусламж үйлчилгээний зохицуулагч эмч Б.Бат-Амгалангаас тодрууллаа. 

-Эмнэлгүүдийн ачаалал одоогийн байдлаар хэр байна. Ханиад томууны дэгдэлт ямар түвшинд байна вэ?
-Эмнэлгүүдийн ачаалал маш их байна. Энэ долоо хоногт л гэхэд өмнөх долоо хоногоос 0.5 хувиар ачаалал ихэссэн. ЭХЭМҮТ-ийн Амьсгалын эрх­тэний эмгэг судлалын тасаг 40 ортой. Өнөөдрийн байдлаар үүн дээр нэмэлт тасаг нээгээд 58 хүүхдийг эмчилж байна. Энэ нь ханиад, томуугийн тархалт их байгааг харуулж байгаа юм. Ирж байгаа хүүхдүүд ихэвчлэн өндөр халууралттай, ханиалгасан байдалтай ирж байна. Бид тухайн хүүхдийг үзэж, яаралтай шинж байвал хэвтүүлэн эмчилж, яаралтай биш бол гэрийн нөхцөлд эмчилгээ бичиж өгч байгаа. Эцэг эхчүүд гэрээр эмчилгээ хийхдээ заавал эмчийн заав­раар эм, бэлдмэлийг хэрэг­лэх шаардлагатай. Эмийн зохисгүй хэрэглээнээс шалт­гаалаад тухайн өвчний эдгэрэлт удаарах, эмэнд дасалтай болох зэрэг маш сөрөг нөлөөтэй гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. Иргэд ихэвчлэн ханиад, томууны үед эмчийн зааваргүйгээр анти­биотик хэрэглэдэг. Ханиад болгон амоксицилинд эдгэр­дэг гэж ойлгож болохгүй. 

-Аюултай болон яаралтай шинж тэмдэгтэй бол эмнэ­лэгт хэвтүүлэн эмчилж бай­на гэлээ. Яаралтай шинж тэмдэг гэдэг нь ямар шинж тэмдгүүд байдаг юм бол?
-Аюултай ерөнхий шинж тэмдэг гэдэгт өндөр халуу­рах, удаан хугацаагаар халуурс­наас үүдэн халдвар хордлогын байдалд орох, таталт өгөх гэх мэт хүндрэлүүд орно. Хэрэв хүүхэд 38.5 хүртэл халуурч, халуун нь буурахгүй бол эмнэлэгт яаралтай хандах хэрэг­тэй юм. Үүнээс гадна амьс­галын тоо олшрох, амьс­га­лах­даа яраглаж байвал яаралтай эмнэлэгт хандах ёстой. Аюултай шинж тэмдгүүдийн талаар эх хүүхдийн ягаан дэвтэрт дэлгэ­рэн­гүй тайлбарласан байдаг. 

-Өндөр халуурч байгаа тохиолдолд гэрийн нөх­цөлд халууныг хурдан хуга­цаанд буулгах, таталтаас сэргийлэх ямар аргууд байдаг вэ?
-Хүүхэд өндөр халуурч байгаа тохиолдол хамгийн түрүүнд хувцасыг нь нимгэлж, шингэн бүлээн юм өгөх хэрэгтэй. Үүний дараа халуун бууруулах төрлийн эмийг насанд нь тохируулан хэрэглэнэ. Мөн хөлийн ул, гарын алга зэргийг спиртээр арчих нь таталтаас сэргийлдэг. 

-Халуун бууруулах үйл­чил­гээтэй хэд хэдэн төр­лийн эм байдаг. Аль нь хүүх­дэд илүү тохиромжтой бай­даг юм бол. Ямар хэл­бэрээр хэрэглэх нь зөв бэ? 
-Халуун бууруулах хэд хэдэн төрлийн эм байдаг. Парацетамол л гэхэд лаагаар, сиропоор, таблеткаар гэсэн гурван янз байдаг. Гэтэл эцэг эхчүүд адилхан үйлчилгээтэй эмийг өөр өөр хэлбэрээр нь давхардуулан хэрэглэх нь түгээмэл тохиолддог. Сиропоор нь хэрэглээд, давхар лаа хийх зэрэг алдаа их гаргадаг. Энэ нь хүүхдийг эмийн хордлогод оруулах эрсдэлтэй учраас үүнийг сайн анхаарах ёстой. Парацетамол болон ибупрофен нь адилхан халуун бууруулж, өвчин намдаах үйлчилгээтэй эмүүд. Тухайн хүүхэд алинд илүү мэдрэг байна вэ гэдгийг шинжилгээгээр тогтоож, аль тохирохыг нь хэрэглэвэл илүү үр дүнтэй. 

-Хүүхдийн хоолой өвдсөн үед түрхлэгийн шинжилгээ өгөх шаардлагатай гэдэг юм билээ. Ингэснээр тухайн хүүхдэд ямар антибиотик хэрэглэх нь тодорхой болдог гэсэн. Энэ шинжилгээг хоолой өвдсөн тохиолдол бүрт өгөх шаардлагатай юу. Шинжилгээг хаана өгөх вэ. Төлбөртэй байдаг юм боловуу? 
-Үүнийг бактерилогийн шин­жилгээ гэж нэрлэдэг. Хоолойг өвчлүүлж байгаа тухайн  үүсгэгч ямар анти­биотикт мэдрэг вэ гэдгийг тодор­хойлдог шинжилгээ юм. Энэ шинжилгээг өгөхдөө тухайн хүүхэд сүүлийн 14 хоногт антибиотик хэрэглээгүй байх шаардлагатай. Шин­жил­гээ­ний дүнд үндэслэн эмчилгээ хийвэл хурдан хугацаанд, маш сайн үр дүнг үзүүлж бүрэн эмчлэх боломжтой. Дүүр­гийн эмнэлгүүд бо­лон ЭХЭМҮТ-д ирж, үнэ төл­бөр­гүй шинжилгээ хийлгэх боломж­той. 

-Урьдчилан сэргийлэх ямар аргууд байна вэ?
-Ханиад, томуугийн үед халд­вараас сэргийлэх хам­гийн энгийн, үр дүн өндөртэй арга бол ариутгалын уусмалаар амаа зайлах юм. Соданы уусмалаар хүүхдийнхээ болон өөрийнхөө амыг тогтмол зайлж хэвших нь урьдчилан сэргийлэх маш сайн арга байдаг. Гэрийн нөхцөлд 250 мл буцалсан бүлээн усанд нэг халбага хүнсний сода хийж, тухайн уусмалаар өглөө оройдоо амаа зайлвал халдвараас сэргийлэх боломжтой. Мөн олон нийтийн газраар явахгүй байх, гадуур явахдаа амны хаалт хэрэглэх, гараа тогтмол угаах, гэртээ чийгтэй цэвэрлэгээ хийх зэрэг аргуудыг хэрэглэх хэрэгтэй.