ХУРААХ

ҮЙЛ ЯВДЛЫН ТОВЧООН

Монгол Улсын нийт хүн ам

Ц.Уртнасан: Тэтгэврийн сангийн орлого 80 тэрбумаар давж биелсэн

Д.ОЮУН-ЭРДЭНЭ (сэтгүүлч)
2019-02-25

Нийгмийн даатгалын шимтгэл нэг хувиар нэмэгдсэн. Шимтгэлийн нэмэгдлийн талаар болон бусад асуудлаар Нийгмийн даатгалын ерөнхий газрын дарга Ц.Уртнасангаас тодрууллаа. 

-2019 он гарсаар нийг­мийн даатгалын бай­гуул­лага иргэдэд хамаа­рал­тай ямар чухал өөрч­­лөл­түүдийг оруулсан бэ?
-2017 онд УИХ-аар  тэт­гэв­рийн даатгалын шимтгэлийн хэмжээг  даатгуулагчийн хувь 2.5, ажил олгогчийн зүгээс 2.5 хувь байх  шийдвэр гарсан.  2018 онд нэг, 2019 онд 0.5 хувиар нэмэгдсэн.  Ирэх 2020 онд нэг хувиар нэмэгдэнэ.  Зөвхөн 2019 онд нэмэгдсэн үг  биш. 2020 онд нэг хувиар шимтгэл  нэмэгдээд дуусна гэдгийг иргэд  мэдэж байх хэрэгтэй. Даатгуулагч болон, ажил олгогчийн  зүгээс нийтдээ таван хувиар нэмэгдсэн гэсэн үг. Мөн өндөр насны тэтгэвэр тогтоолгох насыг жилд зургаан сараар нэмэхээр шийд­вэр­лэс­нийг өөрчилж, гурван сараар нэмэхээр боллоо. Даатгуулагч тэтгэ­вэрт гарах насаа өөрөө сонгодог байх уян хатан зохицуулалтыг хийсэн. Ингэс­нээр даатгуулагч нийгмийн даатгалд 20 жил гурван сар шимтгэл төлсөн бол 2018 онд эрэгтэй даатгуулагч өөрөө хүсвэл 60, эмэгтэй нь 50 болон 55 насандаа тэтгэвэрт гарах эрхтэй болсон. Мөн хөдөлмөрийн хэвийн бус нөхцөлд ажилласан даат­гуу­лагчийн өндөр насны тэтгэ­вэр тогтоолгох насыг нэмэхгүй байхаар шийдвэрлэлээ. 

-Нийгмийн даатгалын шимт­гэлийг нэмснээр  хувийн аж ахуй нэгж,  бай­гууллагуудад хүндрэл үүсдэг гэсэн шүүмжлэл байдаг?
-2008 онд ажил олгогчийн зүгээс 13 хувийн шимтгэл төлдөг байсан. Харин  одоо ажил олгогч даатгуулагч хоёр тэтгэврийн даатгалын шимтгэлд тус бүр 8.5 хувийн даатгал адилхан хэмжээгээр төлж байгаа. Харин бусад тэтгэмж ажилгүйдэл, үйлд­вэрлэлийн ослын даат­галын  шимтгэл нийтдээ 25 хувь байгаа. Ихэвчлэн хүнд  уул уурхай, үйлдвэрлэлийн осол гардаг салбаруудад  энэ хэмжээний шимтгэл  явагддаг. 

-Шимтгэл нэмэгдээд байдаг. Эргээд тэтгэврийн сангийн хөрөнгө хэр нэмэгдэж байгаа вэ? 
-2018 оны жилийн  эцсийн мэдээгээр нийгмийн даат­галын тэтгэврийн сангийн  орлого 80 тэрбум төгрөгөөр давж биелсэн. Ер нь жилдээ улсаас 600 орчим тэрбум төгрөгийн тэтгэврийн  та­таас авч ахмадуудад олго­дог. Энэ мөнгөнөөс 95 оноос өмнө тэтгэвэрт  гарсан  буюу  цэргийн албан хаагчдын тэтгэврийг тавихад нийтдээ 400  орчим тэрбум төгрөгийг авдаг. Харин 240 орчим тэрбум төгрөгийг цэвэр тэт­гэврийн даатгалын сангаас тавьдаг.  2018 онд 80 орчим төгрөгөөр орлого давж биелснээрээ 2-3 жилийн  дараа тэтгэврийн сан өөрөө бүрэн тэтгэврээ тавиад  явах боломжтой болно гэж харж байна.  

-Иргэдийн дунд сүүлийн долоон жил өндөр төлвөл тэтгэвэр тэр хэмжээгээрээ өндөр тогтоно гэсэн ойлголт байгаа. Таван жил үү, долоон жил үү?
-Дараалсан таван жил байж байгаад 2019 оноос зургаан жил, 2020 оноос долоон жил болоод  хэрэгжээд  явна. 

-МУ-ын иргэдийн дундаж нас­жилт багасаж иргэд тэт­гэ­вэр­тээ гарч чадахгүй нас бардаг тохиодол их байгаа. Тэгэхээр насаараа ажиллаж шимтгэл төлөх шаардлага байгаа юм уу? 
-Тухайн жилд төрсөн  амьгүй төрөлт, осол гэмтэл   гэх мэт  бүх нас баралтыг бодоод монгол хүний дундаж наслалтыг гаргаж байгаа. Монгол эмэгтэй хүн  дунджаар 22.5 жил тэтгэвэр аваад явж байна. Боломжийн хугацаа гэж тооцож байгаа. 

-Нэгэнт л салбартаа шинэчлэл хийж байгаа учир эргээд тэтгэврийг нь үр хүүхдүүдэд нь өвлүүлэх санал санаачилга танай газраас гарч байгаа юу? 
-Энэ жил УИХ-аар Нийг­мийн даатгалын сангийн тухай багц хууль д  нэмэлт, өөрчлөлт  орно. Ажлын хэсэг ажиллаж байна. Олон шинэ өөрчлөлтүүд  орно.