ХУРААХ

ҮЙЛ ЯВДЛЫН ТОВЧООН

Монгол Улсын нийт хүн ам

Б.Болор-Эрдэнэ: Цахилгааны тарифыг гурван төгрөгөөр нэмсэн

Х.БОЛОР (сэтгүүлч)
2019-04-08

Өрхийн цахилгааны тарифыг квт тутамд гурван төгрөгөөр нэмсэн гэдгийг Эрчим хүчний зохицуулах хорооноос мэдээлсэн. Гэвч өрхийн цахилгааны тариф хоёр дахин өслөө гэх мэдээлэл гараад байгаа билээ. Энэ талаар Эрчим хүчний зохицуулах хорооны Үнэ тариф, зах зээлийн газрын дарга Б.Болор-Эрдэнээс тодрууллаа. 

-Иргэдээс авч байгаа цахилгааны тариф квт тутамдаа гурван төгрөгөөр нэмэгдсэн гэж байна. Ямар шалтгаанаар үнээ нэмсэн юм бэ?

-Эрчим хүчний зохицуулах хороо 2015 оноос хойш хэрэглэгчдийн цахилгааны эрчим хүчний тарифт ямар нэг өөрч­лөлт оруулаагүй байсан. Бид дулааны цахилгаан стан­цууд, дамжуулах, түгээх шу­гам сүлжээнүүдийн зард­­лыг тогтвортой байл­гах үүднээс аль болох до­тоод нөөц бололцоогоо ашиг­лах, хямд өртөгтэй цахил­­гаан станцуудыг ачаа­­луулах, дамжуулалт түгээл­­тийн алдагдлыг бууруулахтай холбоотой арга хэмжээнүүдийг тогтмол авч ирсэн. Гэвч сүүлийн дөрвөн жилийн хугацаанд нүүрсний үнэ 40 хувиар өсч, нүүрсний тээврийн зардал 10 хувиар өссөн. Мөн ус ашиглалтын усны үнэ 20 орчим хувиар өсч, валютын ханшны өөрч­лөлт 31.6 хувиар өслөө. Эд­гээр өөрчлөлтүүдээс шалт­гаалж, цахилгааны тарифыг зайлшгүй хуулийн дагуу индексжүүлэх шаард­лага үүссэн юм. Мөн эрчим хүчний үйлдвэрлэгчид болон дулааны цахилгаан станцууд, дамжуулагчид, цахилгаан шугам сүлжээ зэрэг ком­па­ниудаас эрчим хүчний тарифт өөрчлөлт оруулах замаар шугам сүлжээ, үйлд­вэр компаниудын үйл ажил­ла­гааны санхүүгийн алдагдлыг бууруулах саналыг байнга ирүүлж байна. Эрчим хүчний зориулалтаар нүүрс олборлож байгаа уурхайнуудын зүгээс тарифт зайлшгүй өөрчлөлт оруулах шаардлагатай гэх зэрэг санхүүгийн тогт­вортой ажиллагааг хангахтай хол­боотой санал хүсэлтийг сүүлийн жилүүдэд тогтмол ирүүлжээ. Үүнийг эрчим хүчний салбар дотоод нөөц бололцоогоо ашиглаад бүр­дүүлээд явж байгаа. Сэргээгдэх эрчим хүчний хуульд заасны дагуу сэргээгдэх эрчим хүчийг дэмжих тарифыг хэрэг­лэгч­дийн тарифт шин­гээн тооцох ёстой байдаг. Сүүлийн хоёр жилд гурван нарны цахилгаан станц, нэг салхин станц ашиглалтад орж байна. Үүнтэй холбоотойгоор сэргээгдэх эрчим хүчийг дэмжих тарифыг 1.5 төгрөгөөр нэмэг­дүүлж, хэрэглэгчдэд борлуулах цахилгааны үнийг 1.5 төгрөгөөр индексжүүлэх тоо­цоо­лол хийсэн. Энэ нэмэг­дэл нь хэрэглэгчдэд төдийлөн нөлөөлөхгүй.

-Өрхийн цахилгааны тариф хоёр дахин нэмэгдсэн тухай мэдээлэл гараад байгаа шүү дээ?

-Энэ бол ташаа мэдээлэл гэдгийг албан ёсоор мэдэгдье. Хэрэглэгчийн тарифт өөрч­лөлт орсон зүйл байхгүй. Хэрэг­лэгчдэд мөрдөж байгаа цахил­гаан, дулааны эрчим хүч­ний тариф эрчим хүчний зохицуулах хорооны болон цахилгаан түгээх компаниудын албан ёсны вэб хуудсанд нээлттэй байгаа. Хэрэглэгчид бодит мэдээллийг эндээс авах боломжтой. 

-Яг одоогийн байдлаар нэг айл сард дунджаар хэдэн төгрөг цахилгаанд төлж байна вэ. Квт тутамд гурван төгрөгөөр нэмэг­дэхэд одоо төлж байгаа төлбөрт хэдэн төгрөг нэмэгдэнэ гэсэн үг вэ?

-Улсын хэмжээнд нэг өрхийн цахилгаан эрчим хүчний сарын хэрэглээ 220 квц гэсэн тооцоо гарсан байдаг. Энэ нь ойролцоогоор 30 орчим мянган төгрөгийн төлбөр төлнө гэсэн үг. Эдгээр хэрэглэгчид яг бодит өртгөөр тооцох тохиолдолд 39-40 орчим мянган төгрөг төлөх зайлшгүй шаардлагатай байсан. Гэхдээ хөнгөлөлттэй буюу өртгөөс доогуур тариф мөрдөгдөж байгаа учраас сард 9600 орчим төгрөгийн хөнгөлөлт эдлээд явж байна. Цахилгааны тарифыг квт тутамд гурван төгрөгөөр нэмэхэд нэг хэрэглэгчид 700 орчим төгрөгийн нэмэгдэл гарч ирэх юм. Ахуйн хэрэглэгчид бодит өртгөөс 20-40 хувиар бага цахилгааны эрчим хүч мөрддөг. Улсын дүнгээр авч үзвэл өнгөрсөн онд нийт 63 орчим тэрбум төгрөгийн хөнгөлөлтийг эдэлжээ. 

-Сэргээгдэх эрчим хү­чийг дэмжих тарифыг 1.5 төгрөгөөр нэмэгдүүлж, хэ­рэг­лэгч­дэд борлуулах цахил­гаа­ны үнийг 1.5 төг­рө­гөөр индексжүүлсэн гэлээ. Индексжүүлнэ гэд­гийг тайлбарлаач?

-Сэргээгдэх эрчим хүчний тарифаас гадна хэрэг­лэгч­дийн цахилгаан эрчим хүч­ний тарифыг индекс­жүү­лэх гэдэг ойлголт Эрчим хүчний тухай хуульд байдаг. Индексжүүлэлт нь гадаад хүчин зүйлээс ха­мааралтай. Тухайлбал, нүүрс­ний үнийн өсөлт болон, нүүрсний тээв­рийн зардлын өсөлт, ашиг­лал­тын ус зэрэг эрчим хүч үйлдвэрлэхэд шаардлагатай бараа бүтээг­дэхүүний үнийн өсөл­түүд юм. Мөн валютын ханшийн өөрчлөлтүүд энд хамаа­ралтай. Эдгээр өөрч­лөл­түүд­тэй холбоо­той­гоор 1.5 төгрөгийн өөрч­лөлт хийгдэж, нийтдээ гурван төгрөгөөр нэмэгдсэн гэсэн үг.