Өнөөдрийн байдлаар нийтийн тээврийн үйлчилгээг төрийн өмчийн гурав, хувийн хэвшлийн 15 компани гүйцэтгэж байгаа. Эдгээр компани нийт 95 чиглэлд нийтийн тээврийн үйлчилгээ үзүүлдэг ажээ. Өөрөөр хэлбэл, нэг компани дунджаар өдөрт найман чиглэлд 30-40 автобус явуулдаг бөгөөд нэг чиглэлд багадаа найман автобус үйлчилгээнд гардаг аж. Тэгвэл нийтийн тээврийн парк шинэчлэлийн талаар Нийслэлийн Нийтийн тээврийн үйлчилгээний газрын Тээврийн төлөвлөлт, технологийн хэлтсийн мэргэжилтэн С.Нямдоржоос тодрууллаа.
-Өнөөдрийн байдлаар нийслэлийн хэмжээнд хэчнээн тээврийн хэрэгсэл үйлчилгээ үзүүлж байгаа вэ. Мөн энэ жил ашиглалтаас гарах хэчнээн автобус явж байна вэ?
-Нийслэлийн тээврийн газрын Нийтийн тээврийн үйлчилгээний бүртгэлийн санд 1200 орчим том оврын автобус бүртгэлтэй байдаг. Үүнээс 2007 онд үйлдвэрлэсэн 200 орчим тээврийн хэрэгслийг ашиглалтаас гаргана. Энэ арванхоёрдугаар сард гэсэн үг. Ингэхдээ нийтийн зорчигч тээврийн үйлчилгээ, ангилал ба үйлчилгээнд тавих ерөнхий шаардлага MNS50:12 2011 гэсэн стандартын дагуу нийтийн тээврийн үйлчилгээнээс хасагдахаар байгаа юм.
-Энэ жил нийслэлийн нийтийн тээвэрт үйлчилгээ үзүүлж буй том оврын автобусууд ашиглалтаас гарах тухай мэдээлэл байсан. Үүнд тайлбар өгөөч?
-2019 оны арванхоёрдугаар сарын 31-нээс өмнө нийтийн тээврийн үйлчилгээнээс хасагдах автобус байхгүй. Учир нь нийтийн тээврийн үйлчилгээний ангилал ба ерөнхий шаардлага дээрх стандартын зүйл заалтын дагуу оны эцсээр 200 орчим автобусыг чөлөөлөх юм. Түүнээс өмнө аж ахуйн нэгж байгууллагаас автобусаа нөхөн хангалт байдлаар Солонгос улсаас парк шинэчлэл хийдэг.
-Тэгвэл ирэх жил хэчнээн автобус ашиглалтаас гарах бүртгэлтэй байгаа вэ?
-Ирэх жил 2008 оны 136 тээврийн хэрэгсэл хасагдана. Харин 2021 онд 2009 онд үйлдвэрлэсэн 529 ширхэг том оврын автобус нийтийн тээврийн үйлчилгээнээс хасагдахаар байгаа.
-Нэг автобусыг хэдэн жил ашиглах хугацаатай байдаг вэ. Манай улс тухайн стандартаа мөрдөж чаддаг уу?
-Монгол Улсын стандартад 12 жилээс дээш хугацаанд тухайн автобусыг ашиглахыг хориглосон байдаг. Нийтийн тээврийн үйлчилгээний улсын стандартын долдугаар хэсгийн дөрөвт “Нийтийн тээврийн зорчигч тээврийн үйлчилгээнд үйлдвэрлэснээс хойш 12 жилээс дээш хугацаанд ажилласан тээврийн хэрэгслийг ашиглахыг хориглоно” гэсэн үндсэн заалт бий. Үүний дагуу тухайн өдрөөр тасалбар болгодог. Тухайлбал 2019 оны арванхоёрдугаар сард хасагдах автобус уг стандартын дагуу шууд хасагдаад явна. Өөрөөр хэлбэл, тухайн автобус 100 хувь нийтийн тээврийн үйлчилгээнээс хасагдах эрхзүйн орчин бүрдсэн гэсэн үг. Харин үүнээс өмнө эвдэрсэн, доголдол гарсан бол аж ахуйн нэгж байгууллага автобусаа шинэчлэх, хангалт байдлаар сольж болно. Нийтийн тээврийн үйлчилээнд явж буй автобусыг жилд хоёр удаа техникийн хяналтын үзлэгт хамруулж, тэнцсэн тохиолдолд явуулж байгаа.
-Парк шинэчлэл хийгдлээ гэхэд хуучин автобусаа яах вэ. Нийтийн тээвэрт ашиглахаас өөр шалтгаанаар ашиглах уу?
-Хуучин ашиглаж байсан аютобуснуудын ард талын дугаар, өнгө гэх мэтчилэн бүх эд анги нь бүртгэлтэй байдаг. Улмаар түүнийг нийтийн тээврийн үйлчилгээнд дахин ашиглуулдаггүй. Үүнд бүртгэлийн сангаас гадна улсын байцаагч нар хяналт тавина. Манайд авто тээврийн хяналтын 20 гаруй улсын байцаагч ажилладаг.
-200 гаруй автобус ашиглалтаас гарахаар буцаад энэ тоогоороо шинэчлэгдэнэ гэж ойлгож болох уу?
-2019 ондоо багтаагаад 200 орчим том оврын автобусны нөхөн хангалт Солонгос улсаас хийгдэнэ.